آذر حركاتي و سید جعفر پيشه وري 21

 آذر حركاتي و سید جعفر پيشه وري21

يازان: موگه چتین قایا 

كوچوره ن: آيتان تبريزلي (آذراوغلو) 

www.aytan-tabrizli.blogfa.com 

aytan_tabrizli@yahoo.com 

http://aytan-tabrizli.blogfa.com/post-382.aspx 

فارس ایشغال‌چی‌لاری ساريندان[1] تجاووزه اوغرایان[2] عزیز تورک یوردو گونئي آذربايجانین یاخین سیاسی تاریخینده اونودا بیلمه يیجی بؤیوک لیدئرلرین‌دن بیری اولان سید جعفر پيشه وري نين میللی موباریزه ایچین‌ده کی دارتيشيلماز اؤنمي ني قیساجا آنلاتمايا چالیشا‌راق اونو آنمايا[3] و آنلاماغا چالیشاجاغیق. 

20-جي عصر گونئي آذربایجان سیاسی تاریخینه ایکینجی بؤیوک دامغانی وورا‌راق گونئي آذربایجان تورک‌لرینی 1 ایللیک آزادلیغا قوووش‌دوران بو اولو شخصیت هر شئی‌دن اول بوتون تورک دونیاسینین افسانه لیدئرلرین‌دن‌دیر. باغرین‌دان میللی قهرمان چیخارمادا بنزرسیز اولان تورک میللتی نه قدر قهرمان‌لاری ، نه قدر كيمسه لري ایله دونیا تاریخینه يؤن[4] وئرمیش‌دیر. 

سید جعفر پيشه وري ؛ 26 آگوست 1893 تاریخینده گونئي آذربايجانین خلخال شهرین‌دکی زئیوه محله‌سینده دوغولموش‌دور. فارس تجاووزچولری‌نین آغلا سیغماز اینسان‌لیق باسقي لاريندان و یاغمالاما‌لارین‌دان چتين ليگه دوشن عائله‌سی آذربايجانین قوزئي نه کؤچ ائتمک زوروندا قالمیش‌دیر. گونئي آذربایجان تورک‌لری‌نین اوز-اوزه قالدیغی فارس هوجوم‌لاری هر ایستیقامتیله آراشدیریلماسی لازیم اولان شدت حادثه‌لرین‌دن‌دیر. كؤچ ائتمک زوروندا قالدیق‌لاری قوزئي آذربایجاندا دا تام دینج‌لیگی توتا بیلمه‌ین پيشه وري ، اوشاق یاش‌لاردا عائله‌سی‌نین دولانیشیغینا ایشتیراک ائتمک اوچون ایشه باشلادی. دوغولدوغو تورپاق‌لاردان چیخاریلمانین آغری‌سینی روحوندا یاشایان پيشه وري ، سورگون حیاتینین ائتكي سي ايله گوج‌لنن و کؤک له شن میللی فیکیرلرینی هر شرطده ایفاده ائتمیش و میللیتی اوغروندا موباریزه وئرمیش‌دیر. هر تورک کیمی ایچینده گون ایشیغینا چیخا‌راق گليشمه يي[5] و ائتمه‌یه تؤکولمه یی گؤزله‌ین میللیت‌چی‌لیغی سرعتله جوجرمیش و گوج‌لنه‌ره ک حرکته تؤکولموش‌دور.. 

بیر ياندان چالیشیب بیر ياندان اوخویان عزيم لي تورک پيشه وري ، میللی حاق‌لاری اوغروندا چالیشماق‌دان بیر آن بئله گئری دایانمامیش ، میللی موباریزه ایچینده آکتیو وظیفه‌لر گؤتورموش‌دور. 

گونئي آذربایجان تورک ديره نيشي نين اونودولماز و یادسیناماز ایلک هوجومو ، قاباقجیل حرکتی اولان 1905 ستارخان حرکتینده آکتیو اولا‌راق سوروملولوق[6] ساحه ده، وظیفه ایجرا ائدن پيشه وري ؛ 1934-جو ایلده هر کسین معلومو اولان شخص‌لردن رضا پهلوي طرفین‌دن حبس اولونماسینا قدر چوخ اؤنملي میللی ایشلرده تانينميش دير. تورک دوشمن‌لیگی ایله تاریخه دامغا وورموش ، اينگیلیس‌لرله امکداش‌لیق ائدن فارس اصل‌لی (آناسی و آروادی گونئي آذربایجان تورکودور) رضا پهلوي ، پيشه وري یه موختلیف ظلم‌لرین تطبیق اولونماسیندا باش رول اوینامیش ، اونا تام اولا‌راق 11 ایل حبس‌خانادا اذیت چکدیرمیش‌دیر. دیلده دئييلن چوخ راحات 11 ایل حبس‌لیق. .گئنچلیغی فارس دوستاقلاريندا کئچن پيشه وري ادعاسین‌دان دؤنمه ين و ایچریده چؤلده یالنیز میللی موستقیل‌لیگی اوچون موباریزه ائتمیش‌دیر. 

تورک دوشمنی بیر-بیرین‌دن قاللاش[7] سیاسی ایجادلارین اورتایا یاییلدیغی دؤورلرده تورک میللی حاق‌لارینی و تورک‌چولوغو قیشقیران پيشه وري ؛ بیر طرف‌دن فاشیزم ایله ، آيري ياندان كمونيسم ایله ده دؤیوش وئرمیش‌دیر. بعضی شعورو بولانیق و مقصدلری تورک‌لویه دوشمن‌لیک اولان‌لارجا 'سوسیالیست اولا‌راق اتهام ائدیلن پيشه وري یه بؤیوک بیر حاق‌سیزلیق ائدیلمکده‌دیر. اگر او سوسیالیست اولسایدی "ميللي حوکومت دئییل" سوسیالیست حوکومت قوراردی. ايشلری ایله اؤزونو تورک دونیاسینا اثبات ائتمیش و تقدیر قازانمیش پيشه وري کیمی بیر تورک میللیت‌چی‌سینه سوسیالیست دامغاسی وورولا‌راق تحقیر ائدیلمه‌یه چالیشیلماسی ، تورک دوشمن‌لیگی‌نین دیل‌دن قلمه آخماسین‌دان باشقا بیر شئی اولا بیلمز. اسیر تورک‌لرین تورکچولوق ائتمه‌سی اؤز قارداش‌لاری طرفین‌دن بئله حرام اولا‌راق گؤرولور و بير زامان لار سوسیالیست ، بير زامان لار رادیکال ايسلام‌چی اولا‌راق وصف ائدیلیرسه ده ، ایچینده اولدوغوموز دورومون دهشت‌لی‌لیگی اورتادا‌دیر. او هر واخت تورک‌دن و تورکلوک دن یانا اولا‌راق چيزگي سي ني[8] تعیین ائتمیش ، قاتقی‌سیز بیر تورک‌چو اولا‌راق تورک دونیاسینین ایشیق كيمسه لريندن اولموش‌دور. دوشمن‌لری بونو قبول ائتمه‌سه ده او تورک دونیاسیندا ایز بوراخمیش بیر فیکیر و حرکت آدامی‌دیر. 

پيشه وري‌نین ان بؤیوک اويغولامالاريندان[9] اولان هئچ شوبهه‌سیز 1 ایل قدر سورن میللی حکومت دؤورودور. 21 آذر حرکتی اولا‌راق تورک سیاسی حیاتینا کئچن میللی حکومت دؤوره‌سی چوخ ايضطيرابلي اولموش ، مین‌لرله گونئي آذربایجان‌لی تورک میللیت‌چی‌سی حبس اولونموش ، فارس محکمه‌لرین طرفین‌دن چیخاریلان فتوا‌لارلا ایران تورک‌لرین‌دن میللی حاق‌لاری اوچون حاکمیت له ووروشان‌لارین ناموس‌لاری ، مال‌لاری ، جان‌لاری بیزه حالال دير دئییلمیش‌دیر. بئله‌لیک له دینی قوتسال ليغا قازانان فارس تجاووزچولری گونئي آذربایجان تورک‌لری‌نین جانینا ، مالینا ، ناموسونا هوجوم ائتمک‌دن گئری دایانمامیش ، بونو دینی بیر امر کیمی یئرینه یئتیرمیش‌لر. 

میللی حکومتین مین بیر چتین‌لیکله ، آخان نوو[10] کیمی تورک قانییلا قورولماسینین آردین‌دان اؤز يئرينده باغلانیلماسی و قان‌لی تورک قیرغینی ایله سونلاندیریلماسی ، فارس حاکمیتین‌دن سوروشولماسی لازیم اولان حساب‌لاردان‌دیر. 

1 ایل کیمی قیسا بیر زامان سونوندا گونئي آذربایجان تورک‌لری‌نین باش‌لارین‌دان یاغان بومبا‌لارلا ، آرد-آردا گلن حبس‌لر ، دوستاق لارلا ، دار آغاج‌لاریندا یئللن‌دیریلن تورک بدنلریله بئیین‌لردن سیلینمه‌یه چالیشیلان تورک باغيمسيز حرکتی ، ایشغال‌چی فارس حاکمیتی‌نین 1944 اؤنجه كي و 1944 سونراسین‌داکی قان‌لی تورک قیرغین‌لارین‌دان اولا‌راق تاریخه کئچمیش‌دیر. 

میللی حوکومتین داغیلماسینین آردین‌دان فارس اوردوسو طرفین‌دن تورک دیلی ايله یازیلمیش بوتون اثرلر ، نشریات‌لار توپلانمیش و یاندیریلمیش‌دیر. جان‌لارینی ایتیرن گونئي آذربایجان تورک‌لری مدنیت تجروبه‌لرینی ده ایتیرمیش‌لر ایدی. گونئي آذربايجانین مشهور میللی شاعرلرین‌دن صمد ووروغون، یان‌دیریلان مدنیت تجروبه‌لری‌نین آنيسينا[11] پاريس ده 1952-جی ایلده "يانديريلان كیتابلار " آدلی اثرینی دونیا باریش قورولتاییندا ایران فارس حاکمیتینه اعتراض اولا‌راق تقدیم ائتمیش‌دیر. فارس حاکمیتی تورک‌لرین جانینا قصد ائتمکله قالمامیش ، آدلارینی و ده یرلرینی یوخ ائتمک اوچون یازی‌لی یازی‌سیز اثرلرینه ، تجروبه‌لرینه ده گؤز تیکمیش‌دیر. ایران فارس حاکمیتی‌نین سوی قیریم‌چی‌لیغینین یانینا كولتور[12] قيريم چيليغي ده کئچمه‌لی ، گونئي آذربایجان تورک‌لوغونون یاشادیغی آغری‌لار اونودولماما‌لی‌دیر. 

میللی حکومت دؤورون‌دکی ایلک هوجوم تورک دیلی‌نین رسمیئته قوووشدورولماسی ، تورک دیلی ایله یازیب اوخومانین حاکم قیلینماسی ایدی. بو هر شئ ایله تورک میللی بیرلیگینه قوووشمانین و باغيمسيزليغين گره كي ایدی. تورک دیلی ایله اؤرنیم وئرن مکتب‌لرین قورولماسی ، یوکسک مکتب‌لرین آچیلماسی چوخ اؤنملي آتیلیم‌لار ایدی[13]. دیل ميلتين كيمليگي اولا‌راق تعیین ائدیجی‌دیر. دیل اینسان‌لارین معنوی وطنی‌دیر. 1944-جو ایلده قورولان گونئي آذربایجان تورک رئسپوبلیکاسي بئله‌لیکله نه قدر وئريملي[14] و تورک‌چو آتیلام‌لار ائدجیینی گؤسترمیشدی. قاچار تورک دؤولتینی 1925-جی ایلده ییخا‌راق ايران تورک‌لرینی آزلیق حالینا گتیرن فارس‌لار ، ایشغال ائتدیک‌لری تورک‌لرین تورپاق‌لاری اوزرینده قورولان گونئي آذربایجان تورک‌لری‌نین باغيمسيزليغيني ییخماق اوچون ائتمدیک‌لری ظولمو بوراخمادی‌لار. بوتون دونیانین تانیشی و قبول ائتدیگی گونئي آذربایجان تورک رئسپوبلیکاسینی ییخماق‌دان چکینمه‌ین فارس حاکمیتی ، دونیا قارشی‌سیندا فاشیزان‌لیغینی[15] و تورک دوشمن‌لیگینی اثبات ائتمیش اولا‌راق هله ده حؤکم سورمکده‌دیر. 

ايران آدلی اؤلکه‌ده 35 میلیون‌دان چوخ تورکون آدی آنيلماز كن[16] اونلارین اوزرینده دالغا‌لانان فارس بایراغی ظولمون و ایشغالچیلیغین گؤرونر تیمثا‌لی اولا‌راق یئللنیلمکده‌دیر. 

گونش تورک‌دن یانا البته دوغولا‌جاق ! 

21/9/1387 

--------------------------------------------------------------------------------

[1] طرفيندن 

[2] معروض قالان 

[3] خاطيرلاماغا 

[4] جهت 

[5] اینکیشافی 

[6] مسئوليت 

[7] حقه باز 

[8] خطّيني 

[9] تطبیق‌لرین‌دن 

[10] نوودان، سو يولو 

[11] خاطره‌سینه 

[12] مدنیت 

[13] آدديم لا ايدي 

[14] محصولدار 

[15] فاشيست ليغيني 

[16] خاطیرلانمازکن